O niektórych aspektach Teologii wyzwolenia

O niektórych aspektach Teologii wyzwolenia

V. Głos Urzędu Nauczycielskiego

1. Chcąc odpowiedzieć na wyzwanie rzucone naszej epoce przez ucisk i głód, Urząd Nauczycielski Kościoła wielokrotnie, starając się uwrażliwić sumienia chrześcijańskie na potrzebę sprawiedliwości, odpowiedzialności społecznej i solidarności z ubogimi i uciskanymi, przypominał aktualność i naglący charakter nauki i nakazów zawartych w Objawieniu.

2. Ograniczmy się tu tylko do przypomnienia niektórych z tych wystąpień, do takich najnowszych dokumentów, jak Mater et Magistra oraz Pacem in terris, Populorum progressio, Evangelii nuntiandi. Wspomnijmy także o liście do kardynała Roy, Octogesima adveniens.

3. Sobór Watykański II ze swej strony podjął zagadnienia wolności i sprawiedliwości w Konstytucji duszpasterskiej Gaudium et spes.

4. Ojciec Święty wielokrotnie podkreślał te tematy, zwłaszcza w encyklikach Redemptor hominis, Dives in misericordia i Laborem exercens. Liczne wystąpienia, przypominając naukę o prawach człowieka, poruszają bezpośrednio problemy wyzwolenia osoby ludzkiej z różnych rodzajów ucisku, których jest ofiarą. Trzeba szczególnie w tym względzie przypomnieć przemówienie wygłoszone wobec XXXVI Zgromadzenia Ogólnego ONZ w Nowym Jorku, 2 października 1979¹⁴ . 28 stycznia tego samego roku Jan Paweł II, otwierając III konferencję CELAM w Puebla, przypomniał, że pełna prawda o człowieku jest podstawą prawdziwego wyzwolenia¹⁵ . Tekst ten stanowi dokument źródłowy dla teologii wyzwolenia.

5. Dwukrotnie, w 1971 i 1974, Synod Biskupów podejmował tematy bezpośrednio odnoszące się do chrześcijańskiej koncepcji wyzwolenia: temat sprawiedliwości w świecie i temat stosunku między wyzwoleniem z ucisku a wyzwoleniem integralnym, czyli zbawieniem człowieka. Prace synodów z 1971 i 1974 pozwoliły Pawłowi VI doprecyzować w adhortacji apostolskiej Evangelii nuntiandi związki zachodzące między ewangelizacją a wyzwoleniem lub promocją człowieka¹⁶ .

6. Troska Kościoła o wyzwolenie i o promocję człowieka wyraziła się także w powołaniu do życia Papieskiej Komisji Iustitia et Pax.

7. Liczne Episkopaty, w zgodzie ze Stolicą Apostolską, także przypomniały naglący charakter i sposoby autentycznego wyzwolenia człowieka. W tym kontekście trzeba szczególnie przypomnieć dokumenty Konferencji Generalnych Episkopatu Latynoamerykańskiego w Medellin w 1968 i w Puebla w 1979. Paweł VI był obecny na otwarciu konferencji w Medellin, a Jan Paweł II na konferencji w Puebla. Obaj podjęli wówczas zagadnienie nawrócenia i wyzwolenia.

8. Kontynuując myśl Pawła VI, który podkreślał specyfikę orędzia Ewangelii¹⁷ , specyfikę związaną z jego boskim pochodzeniem, Jan Paweł II w swym przemówieniu w Puebla przypomniał, jakie są trzy filary, na których opiera się cała autentycznego wyzwolenia: prawda o Jezusie Chrystusie, prawda o Kościele, prawda o człowieku¹⁸ .

14. « Por. AAS 71(1979), ss. 1144-1160.
15. « Por. AAS 71(1979), s. 196.
16. « Por. Evangelii nuntiandi, n. 25-33; AAS 68(1976), ss. 23-28.
17. « Por. Evangelii nuntiandi, n. 32; AAS 68(1976), s. 27.
18. « Por. AAS 71(1979), ss. 188-196.