Ecclesia in Asia

Ecclesia in Asia

Rozdział II. Jezus Zbawiciel — darem dla Azji

Dar wiary

10. W miarę jak rozwijała się synodalna dyskusja na temat złożonych rzeczywistości Azji, stopniowo stawało się coraz bardziej oczywiste dla wszystkich, że niepowtarzalnym wkładem Kościoła na rzecz ludności tego kontynentu jest głoszenie Jezusa Chrystusa, prawdziwego Boga i prawdziwego człowieka, jednego i jedynego Zbawiciela wszystkich narodów. Tym, co odróżnia Kościół od innych wspólnot religijnych, jest jego wiara w Jezusa Chrystusa; i nie może on umieszczać tego cennego światła wiary pod korcem (por. Mt 5, 15), gdyż jego misją jest dzielenie się owym światłem ze wszystkimi. „Pragnie on dawać nowe życie, które sam odnalazł w Jezusie Chrystusie, wszystkim narodom Azji w ich poszukiwaniu pełni życia, aby i one mogły cieszyć się taką samą jednością z Ojcem i Jego Synem Jezusem Chrystusem w mocy Ducha”. To właśnie ta wiara w Jezusa Chrystusa inspiruje dzieło ewangelizacyjne Kościoła w Azji, często wypełniane w trudnych czy nawet niebezpiecznych warunkach. Ojcowie synodalni zwrócili uwagę, że głoszenie Jezusa jako jedynego Zbawiciela może przedstawiać szczególne trudności w ich kulturach, biorąc pod uwagę, iż wiele religii azjatyckich naucza, że samoobjawienia boskości przynoszą zbawienie. Te wyzwania stojące przed wysiłkami w dziele ewangelizacji nie zniechęciły bynajmniej Ojców Synodalnych, lecz stanowiły dla nich dodatkowy bodziec w trudzie przekazywania „wiary, którą Kościół w Azji otrzymał od apostołów i która jest obecna w Kościele wszystkich pokoleń i miejsc”. Wyrazili oni przekonanie, że „serce Kościoła w Azji będzie niespokojne, dopóki cala Azja nie spocznie w pokoju Chrystusa, zmartwychwstałym Panu”.

Wiara w Jezusa jest darem, który Kościół otrzymał i którym musi się dzielić - jest to największy dar, jaki Kościół może dać Azji. Przekazywanie prawdy Jezusa Chrystusa innym jest poważnym obowiązkiem tych, którzy otrzymali dar wiary. W Encyklice Redemptons missio napisałem: „Kościół, a w nim każdy chrześcijanin, nie może ukrywać ani zachowywać dla siebie tej nowości i tego bogactwa, otrzymanych z Bożej dobroci, by przekazywać je wszystkim ludziom”. W tym samym dokumencie pisałem: „Ci, którzy są włączeni w Kościół katolicki, powinni czuć się uprzywilejowani, a przez to bardziej zobowiązani do dawania świadectwa wiary i życia chrześcijańskiego jako służby braciom i należnej odpowiedzi Bogu”.

Ojcowie synodalni, głęboko o tym przekonani, byli jednocześnie świadomi swojej osobistej odpowiedzialności, by poprzez studium, modlitwę i refleksję zgłębiać ponadczasową prawdę Jezusa i z jej mocą oraz żywotnością wychodzić naprzeciw wyzwaniom ewangelizacji Azji obecnie i w przyszłości.

Jezus Chrystus, Bóg - Człowiek, który zbawia

11. Pismo Święte potwierdza, że Jezus prowadził życie takie, jak każdy człowiek. Ten Jezus, którego głosimy jako jedynego Zbawiciela, wędrował po ziemi jako Bóg-Człowiek, posiadając w pełni naturę ludzką. Był podobny do nas we wszystkim z wyjątkiem grzechu. Narodzony z Matki Dziewicy w ubogich warunkach Betlejem, był bezbronny, jak każde inne dziecko, a nawet cierpiał los uchodźcy, uciekając przed gniewem okrutnego władcy (por. Mt 2, 13-15). Był poddany ludzkim rodzicom, którzy nie zawsze rozumieli Jego drogi, ale którym ufał i którym z miłością był posłuszny (por. Łk 2, 41-52). Nieustannie pogrążony w modlitwie, był w zażyłym stosunku z Bogiem, którego nazywał Abba, „Ojciec”, ku zgorszeniu słuchaczy (por. J 8, 34-59).

Przebywał blisko ubogich, zapomnianych i poniżonych, ogłaszając, że są oni prawdziwie błogosławieni, bo Bóg jest z nimi. Jadał z grzesznikami, zapewniając ich, ze przy stole Ojca jest dla nich miejsce, gdy zawrócą ze swoich grzesznych dróg i przyjdą do Niego. Dotykając nieczystych i pozwalając się przez nich dotykać, ukazywał im bliskość Boga. Płakał nad zmarłym przyjacielem, wskrzesił umarłego syna wdowy, przyjmował dzieci i mył stopy swoim uczniom. Łagodność Boża nigdy przedtem nie była tak bezpośrednio dostępna dla człowieka.

Chorzy, ułomni, niewidomi, głusi i niemi doznawali uzdrowienia oraz przebaczenia, gdy ich dotykał. Jako swoich najbliższych towarzyszy i współpracowników wybrał niezwykłą grupę, którą tworzyli rybacy wraz z celnikami, Zeloci z nie znającymi Prawa, jak również kobiety. Powstawała nowa rodzina, zjednoczona wszechogarniającą i niepojętą miłością Ojca. Jezus nauczał w sposób prosty, używając przykładów z codziennego życia, by mówić o miłości Boga i Jego Królestwie, a ludzie poznawali, że przemawia jak ten, który ma władzę.

Jednak został oskarżony o bluźnierstwo, pogwałcenie świętego Prawa i podburzanie narodu, jako ktoś, kogo należy się pozbyć. Po procesie, opartym na zeznaniach fałszywych świadków (por. Mk 14, 56), został skazany na ukrzyżowanie jako przestępca, był opuszczony oraz znieważony i wydawało się, że poniósł klęskę. W pośpiechu został pochowany w pożyczonym grobie. Lecz trzeciego dnia po śmierci, mimo iż czuwały straże, grób okazał się pusty! Jezus zmartwychwstały ukazał się następnie swoim uczniom, zanim powrócił do Ojca, od którego wyszedł.

Wraz z wszystkimi chrześcijanami wierzymy, że to konkretne życie, z jednej strony tak zwyczajne i proste, lecz z drugiej - tak bardzo niezwykłe i okryte tajemnicą, wprowadziło Królestwo Boże w ludzką historię oraz „wniosło jego moc w każdy wymiar ludzkiego życia i społeczeństwa, ogarniętego grzechem i śmiercią”. Jezus przez swoje słowa i czyny, a zwłaszcza przez cierpienie, śmierć i zmartwychwstanie, wypełnił wolę Ojca, aby pojednać ze sobą całą ludzkość, po tym jak grzech pierworodny zerwał przyjaźń między Stwórcą a stworzeniem. Na krzyżu wziął na siebie grzechy świata - przeszłe, obecne i przyszłe. Św. Paweł przypomina, że byliśmy umarli na skutek naszych grzechów, a Jego śmierć przyniosła nam znowu życie: „Bóg razem z Nim przywrócił was do życia. Darował nam wszystkie występki, skreślił zapis dłużny, przygniatający nas nakazami. To właśnie, co było naszym przeciwnikiem, usunął z drogi, przygwoździwszy do krzyża” (Kol 2, 13-14). W ten sposób zbawienie zostało przypieczętowane raz na zawsze. Jezus jest naszym Zbawicielem w najpełniejszym tego słowa znaczeniu, ponieważ przez swoje słowa i dzieła, zwłaszcza przez powstanie z martwych, objawił się jako Syn Boży, odwiecznie istniejące Słowo, królujące na wieki jako Pan i Mesjasz.

Osoba i misja Syna Bożego

12. „Skandal” chrześcijaństwa polega na przekonaniu, iż Najświętszy, Wszechmocny i Wszechwiedzący Bóg przyjął na siebie naszą ludzką naturę i przeszedł przez cierpienie oraz śmierć, aby dokonać zbawienia wszystkich ludzi (por. 1 Kor 1, 23). Wiara, którą otrzymaliśmy, stwierdza, że Jezus Chrystus objawił oraz wypełnił plan zbawienia świata i całej ludzkości, który otrzymał od Ojca, ze względu na to, „kim jest i „co czyni z racji tego, kim jest. Wyrażenia „kim jest” oraz „co czyni” otrzymują swoje pełne znaczenie tylko wówczas, gdy umieści się je w tajemnicy Boga Trójjedynego. Nieustanną troską mojego Pontyfikatu było przypominanie wiernym o komunii życia Trójcy Najświętszej i o jedności trzech Osób w planie stworzenia i odkupienia. Moje Encykliki Redemptor hominis, Dives in Misericordia oraz Dominum et Vivificantem są refleksjami na temat Syna, Ojca i Ducha Świętego oraz ich roli w Boskim planie zbawienia. Nie możemy wszakże izolować czy oddzielać jednej Osoby od pozostałych, ponieważ każda objawia się jedynie we wspólnocie życia i działania Trójcy. Zbawcze działanie Jezusa ma swoje źródło w komunii Osób Boskich i wszystkim, którzy w Niego wierzą, otwiera drogę do bliskiej wspólnoty z Trójcą i wzajemnie między sobą w Trójcy.

Jezus zapewnia: „Kto mnie widzi, widzi także i Ojca” (J 14, 9). Tylko w Jezusie Chrystusie mieszka cała pełnia Bóstwa na sposób ciała (por. Koi 2, 9), ustanawiając Go jedynym i absolutnym zbawczym Słowem Boga (por. Hbr 1, 1-4). Jezus, jako ostateczne Słowo Ojca, objawia Boga i Jego zbawczą wolę w sposób najpełniejszy z możliwych. Mówi: „Nikt me przychodzi do Ojca inaczej jak tylko przeze Mnie” Q 14, 6). On jest „drogą i prawdą, i życiem” (J 14, 6), ponieważ, jak sam stwierdza: „Ojciec, który trwa we Mnie, On sam dokonuje tych dzieł” (] 14, 10). Jedynie w osobie Jezusa słowo Boże o zbawieniu ukazuje się w całej pełni, rozpoczynając czasy ostateczne (por. Hbr 1, 1-2). Dlatego w pierwszych dniach istnienia Kościoła Piotr mógł głosić: „Nie ma w żadnym innym zbawienia, gdyż nie dano ludziom pod niebem żadnego innego imienia, przez które moglibyśmy być zbawieni” (Dz 4, 12).

Misja Zbawiciela osiągnęła swój szczyt w tajemnicy paschalnej. Na krzyżu, kiedy „wyciągnął ramiona pomiędzy niebem i ziemią, na znak wiecznego przymierza [z Ojcem]”. skierował do Niego ostatni apel o przebaczenie grzechów ludzkości: „Ojcze, przebacz im ,bo nie wiedzą ,co czynią” (Łk 23, 34). Jezus zniszczył grzech potęgą swojej miłości ido Ojca i do całego rodzaju ludzkiego. Wziął na siebie rany zadane ludzkości przez grzech i obdarzył ją wyzwoleniem przez nawrócenie.

Pierwsze owoce tego są widoczne w osobie nawróconego łotra wiszącego obok Niego na krzyżu (por. Łk 23, 43). Jego ostatnie słowo to krzyk wiernego Syna: „Ojcze, w Twoje ręce powierzam ducha mego” (Łk 23, 46). Poprzez to najpełniejsze wyrażenie miłości, powierzył On całe swoje życie i misję w dłonie Ojca, który Go posłał. W ten sposób przekazał Ojcu całe stworzenie i całą ludzkość, aby ostatecznie przyjął je ze współczującą miłością.

Ojciec przyjął wszystko, czym Syn jest i co osiągnął, a następnie przekazał ten dar światu w akcie wskrzeszenia Jezusa z martwych i umieszczenia Go po swojej prawicy, gdzie grzech i śmierć nie mają już władzy. Przez paschalną ofiarę Jezusa Ojciec nieodwołalnie obdarowuje świat pojednaniem i pełnią życia. Ten nadzwyczajny dar mógł być osiągnięty tylko przez umiłowanego Syna, który jako jedyny był zdolny w pełni odpowiedzieć na miłość Ojca, odrzuconą przez grzech. W Jezusie Chrystusie, przez moc Ducha Świętego, poznajemy, że Bóg nie jest daleki, ponad człowiekiem ani oddzielony od niego, lecz bardzo bliski, prawdziwie zjednoczony z każdym i z całą ludzkością we wszystkich sytuacjach życia. To jest nowina, którą chrześcijaństwo daje światu. Jest ona źródłem nieporównanej pociechy i nadziei dla wierzących.

Jezus Chrystus: prawda o człowieczeństwie.

13. W jaki sposób człowieczeństwo Jezusa i nieopisana tajemnica wcielenia Syna Ojca rzuca światło na ludzką naturę? Wcielony Syn Boży nie tylko objawił w całości Ojca i Jego plan zbawienia; On także „objawia w pełni człowieka samemu człowiekowi”. Jego słowa i czyny, a przede wszystkim Jego śmierć i zmartwychwstanie objawiają głębię znaczenia bycia człowiekiem. Przez Jezusa człowiek może w końcu poznać prawdę o sobie. Doskonałe ludzkie życie Jezusa, całkowicie oddane miłości oraz służbie Ojcu i człowiekowi, objawia, że powołaniem każde] istoty ludzkiej jest otrzymywać miłość i odpowiadać wzajemnie miłością W Jezusie zdumiewa nas niewyczerpana zdolność ludzkiego serca do tego, by kochać Boga i człowieka, nawet jeśli wymaga to wielkiego cierpienia. Przede wszystkim na krzyżu Jezus łamie potęgę samoniszczącego oporu wobec miłości, który jest w nas owocem grzechu. Odpowiedzią Ojca jest wskrzeszenie Jezusa jako pierworodnego między tymi, którzy są przeznaczeni na to, by się stali na wzór obrazu Jego Syna (por. Rz 8, 29). Jezus stał się wówczas raz na zawsze zarówno objawieniem jak i spełnieniem ludzkości na nowo stworzonej z odnowionej według planu Bożego. W Jezusie zatem odkrywamy wielkość i godność każdej osoby w sercu Boga, który stworzył człowieka na swój obraz (por. Rdz 1, 26), i odnajdujemy źródło nowego stworzenia, którym staliśmy się przez Jego łaskę.

Sobór Watykański II uczy, że „On, Syn Boży, przez swoje wcielenie zjednoczył się jakoś z każdym człowiekiem”. W tym głębokim zjednoczeniu Ojcowie synodalni dostrzegli ostateczne źródło nadziei i siły dla mieszkańców Azji w ich zmaganiach i niepewnościach. Kiedy człowiek odpowiada z żywą wiarą na Bożą propozycję miłości, Jego obecność przynosi miłość i pokój, przekształcając od wewnątrz ludzkie serce. W Encyklice Redemptor hominis napisałem: „Odkupienie świata - owa wstrząsająca tajemnica miłości, w której niejako na nowo «powtarza się» tajemnica stworzenia - jest w swoim najgłębszym rdzeniu «usprawiedliwieniem» człowieka w jednym ludzkim Sercu: w Sercu Jednorodzonego Syna, ażeby mogło ono stawać się sprawiedliwością serc tylu ludzi, w tym Przedwiecznym Jednorodzonym Synu przybranych odwiecznie za synów i wezwanych do Łaski, wezwanych do Miłości”.

Tak zatem misja Jezusa nie tylko przywróciła komunię między Bogiem i ludzkością; ustanowiła ona także nową komunię między ludźmi oddalonymi od siebie na skutek grzechu. Jezus pozwala im przekraczać wszelkie podziały i żyć jak bracia i siostry mający jednego Ojca, który jest w niebie (por. Mt 23, 9). W Nim powstał nowy porządek, w którym „nie ma już Żyda ani poganina, nie ma już niewolnika ani człowieka wolnego, nie ma już mężczyzny ani kobiety, wszyscy bowiem jesteście kimś jednym w Chrystusie Jezusie” (Ga 3, 28). Jezus jest naszym pokojem, „który obie części [ludzkości] uczynił jednością, bo zburzył rozdzielający je mur - wrogość” (Ef 2, 14).) Jezus we wszystkim, co mówił i czynił, był głosem, dłońmi i ramionami Ojca, gromadząc wszystkie dzieci Boże w jedną miłującą się rodzinę. Modlił się, aby Jego uczniowie żyli w komunii, tak jak On jest w komunii z Ojcem (por. J 17, 11). Wśród Jego ostatnich słów są te: „Jak Mnie umiłował Ojciec, tak i Ja was umiłowałem. Trwajcie w miłości mojej! (...) To jest moje przykazanie, abyście się wzajemnie miłowali, tak jak Ja was umiłowałem” (] 15, 9.12). Jezus, posłany przez Boga jedności oraz będąc prawdziwie Bogiem i prawdziwie człowiekiem, ustanowił komunię między niebem a ziemią w swojej własnej osobie. Wierzymy, że Bóg zechciał, „aby w Nim zamieszkała cała Pełnia i aby przez Niego znów pojednać wszystko ze sobą: przez Niego - i to, co na ziemi, i to, co w niebiosach, wprowadziwszy pokój przez krew Jego krzyża” (Kol 1, 19-20). Zbawienie można odnaleźć w osobie Syna Bożego, który stał się człowiekiem, oraz w misji powierzonej Jemu samemu jako Synowi - misji służby i miłości, aby wszyscy mieli życie. Kościół w Azji, razem z Kościołem na całym świecie, wyznaje tę prawdę wiary: „Jeden jest Bóg, jeden też pośrednik między Bogiem a ludźmi, człowiek, Chrystus Jezus, który wydał siebie samego na okup za wszystkich” (1 Tm 2, 5-6).

Jedyność i powszechność zbawienia w Jezusie

14. Ojcowie synodalni przypomnieli, że odwieczne Słowo, Syn Boży zrodzony przed wiekami, „był już obecny w stworzeniu, w historii i w każdym ludzkim pragnieniu dobra”. Przez Słowo, obecne w kosmosie nawet przed wcieleniem, powstał świat (por. J 1, 1-4. 10; Kol 1, 15-20). Jednakże obecnie głosi się Jezusa Chrystusa - wcielone Słowo, które żyło, umarło i powstało z martwych - jako Tego, który stanowi spełnienie całego stworzenia, całej historii oraz wszelkich ludzkich tęsknot za pełnią życia. Jezus Chrystus zmartwychwstały „jest obecny dla wszystkich i dla całego stworzenia w nowy i tajemniczy sposób”. W Nim „prawdziwe wartości wszystkich tradycji religijnych i kulturowych, takie jak miłosierdzie i oddanie się woli Bożej, współczucie i uczciwość, niestosowanie przemocy i prawość, synowska cześć i zjednoczenie z naturą odnajdują swą pełnię i realizację”. Od pierwszego momentu stworzenia aż do końca czasu, Jezus jest jedynym uniwersalnym Pośrednikiem. Nawet dla tych, którzy nie wyznają wprost wiary w Jezusa Chrystusa jako Zbawiciela, zbawienie pochodzi od Niego jako łaska, przez działanie Ducha Świętego.

Wierzymy, że Jezus Chrystus, prawdziwy Bóg i prawdziwy człowiek, jest jedynym Zbawicielem, ponieważ On sam, Syn, wypełnił Ojcowski powszechny plan zbawienia. Jako ostateczne objawienie tajemnicy miłości Ojca do wszystkich, Jezus jest rzeczywiście wyjątkowy i „ta właśnie jedyna w swoim rodzaju wyjątkowość Chrystusa nadaje Mu znaczenie absolutne i powszechne, dlatego, będąc w historii, jest On ośrodkiem i końcem historii”.

Żaden człowiek, żaden naród ani żadna kultura nie jest wyłączona z wezwania Jezusa, który przemawia z samego serca swojej ludzkiej natury. „Przemawia Jego życie, Jego człowieczeństwo, Jego wierność prawdzie, Jego miłość wszystkich ogarniająca. Przemawia z kolei Jego śmierć na Krzyżu, zdumiewająca głębia cierpienia i oddania”. Ludy Azji, kontemplując Jezusa w Jego ludzkiej naturze, odnajdują odpowiedzi na swoje najgłębsze pytania, wypełnienie swych nadziei, wywyższenie swojej godności i pokonanie zwątpień. Jezus jest Dobrą Nowiną dla ludzi wszystkich czasów i miejsc, którzy poszukują sensu egzystencji oraz prawdy swojego człowieczeństwa.